عوارض نوشابه ها
در جامعه امروز بروز بیماری ها که اکثرا به عنوان بیماری های مزمن هستند و سرطان، بیماریهای قلبی و عروقی بیشترین عامل مرگ و میر در جامعه می باشند. یک بخش مهمی از آن مربوط به تغذیه و بخش دیگری از آن هم با عدم تحرک ارتباط دارد .تغذیه نامناسب عامل این بیماری ها است و البته بخشی هم مربوط به اضافه وزن و چاقی که باز عدم تحرک باعث آن است . اما دلیل چاقی فقط عدم تحرک نیست، بخشی از آن به دلیل تغذیه نامناسب است که شامل استفاده از موادغذایی پرکالری و به ویژه فست فودها که تهی از ریزمغذی ها هستند و کالری بسیاری نیز دارند و می تواند موجب پرفشاری خون شود که در واقع می توان گفت دیابت و پرفشاری خون به عنوان بیماریهای زمینهای هستند که سلامتی را به خطر می اندازند .
با توجه به بروز این مشکلات که تغذیه در آن نقش مهمی را دارد اگر افراد بتوانند الگوی تغذیه سالم را جایگزین تغذیه های نامناسب بکنند ، می توان گفت یک قدم مهمی را جهت سلامتی برداشته اند .
امـروزه مصرف نوشابه های گازدار بطور فزاینده در میان مـردم دنیا بخصوص ایرانیان که رکورددار مصرف این ماده هستند رایج گردیده است. نوشابه های گازدار دارای عوارض متعددی می باشد که از جمله آن
پـوسیدگی دندانها : به علت خاصیت اســیدی سبب فرسایش مینای دندانها میگردند. و مواد قندی آن روند پوسیدگی را تشدید می کند.
چاقی : نوشابه های گازدار عمدتا فاقد هرگونه ارزش تغذیه ای بوده و تنها به خاطر میزان قند بالایشان دارای کالری زیادی میباشند که سبب چاقی در فرد مصرف کننده میگردند. در نوشابه های رژیمی نیز جای شکر معمولی از آسپارتام استفاده میکنند که برای سلامتی نیز مضر بوده و مصـرف آن می تواند باعث افزایش اشتها و مصرف بیشتر مواد غذایی گردد.
تاثیر بروی کلیه ها : میزان اسید فسفریک نوشابه ها بالا است و کلیه ها قادر بدفع سریع آن نمیباشند بنابراین فشار مضاعفی بروی کلیه ها تحمیل میگردد. مصرف نوشابه های گازدار سبب میگردد تا کلسیم از استخوانها برداشته شده و درون خون جریان یابد این امر موجب رسوب کلسیم اضافی در کلیه ها گردیده که در نهایت منجر به سنگ کلیه میگردد.
تاثیر بروی استخوانها : اسید فسفریک موجود در نوشابه های گازدار ماده ای بسیار سمی میباشد. اسید فسفریک در بدن سبب زدودن کلسیم و منیزیوم از استخوان می شود یعنی یون کلسیم را از استخوانها بر داشته و پوکی استخوانها را سبب میگردد.
تاثیر کافئین : کافئین موجود در نوشابه های گازدار با سرعت بیشتری نسبت به دیگر نوشیدنیهای حاوی کافئین مانند قهوه و چای جذب بدن میگردد. کافئین سبب برهم خوردن نظم خواب گردیده، علایم پیش از قاعدگی را تشدید کرده و سبب کم آبی در بدن میگردد.
مصرف نوشابه های گازدار را به حداقل ممکن رسانده و در عوض به نوشیدن آب و آب میوه های طبیعی و نوشیدنیهای سالم روی آورید.
یکی از نوشیدنیهای سالم که می توان جایگزین نوشابه شود ،نوشیدنی است که از هویج بنفش استخراج می گردد . این نوشیدنی یک نوع نوشیدنی تخمیری می باشد که از هویج بنفش بدست می آید و به دلیل اینکه از پروسه تخمیر در تولید آن استفاده می شود سرشار از ویتامینهای گروه B می باشد . همچنین دارای آنتوسیانین ها و املاحی نظیر آهن ،سدیم ،کلسیم ،پتاسیم و ید می باشد و به خاطر داشتن فلاوونوئید ها و آنتوسیانین ها دارای خاصیت ضد سرطانی می باشد . از دیگر مواد مغذی این نوشیدنی ویتامین C می باشد .
این نوشیدنی از نظر مقدار کربوهیدرات ،پروتئین و چربی بسیار ناچیز می باشد و دارای کالری کمی ( ۲۰ کیلوکالری در ۱۰۰ میلی ) است لذا مصرف آن در رژیم های کاهش وزن مناسب است .
پس بهتر است برای حفظ سلامت و کاهش بیماریهای متابولیک مصرف نوشیدنیهای مضر مثل نوشابه های گازدار را حذف و از نوشیدنیهای سالم مثل آب و آب میوهای طبیعی استفاده نماییم . نوشیدنی هویج بنفش با نام الگور در ایران قابل دسترس می باشد. مصرف انواع دلستر ها هم به دلیل قند بالا و اثرات چاق کنندگی توصیه نمی شود .
حسین حاجیان فر -کارشناس ارشد تغذیه
زیبــاشــو دات کام