[@Raha@]

لامپ‌های ال‌ای‌دی به عنوان یکی از منابع روشنایی با دو ویژگی مصرف کم و عمر نسبتا بالا به سرعت جایگزین لامپ‌های رشته‌ای شدند. اگرچه این لامپ‌ها صنعت روشنایی را تغییر دادند اما تهدیدزا بودن آن‌ها برای سلامتی افراد سوالی است که جوامع پزشکی را به خود مشغول داشته است.
لامپ ال‌ای‌دی LED lamp نوعی لامپ جامد است که با استفاده از سیستم دیود نورافشان مصرف انرژی را بسیار کاهش می‌دهد و همین امر سبب شده تا طرفداران ویژه‌ای را در میان تولید کنندگان، فروشندگان و مصرف کنندگان این نوع کالا داشته باشد.

از دیگر ویژگی‌های این لامپ‌ها که روزی فقط به عنوان منبع نور قرمز شناخته می‌شدند، عمر بالای آن‌هاست.
LED مخفف کلمات Light emitting diode یا دیود ساطع کننده نور است. این نوع دیودها نیمه‌هادی‌هایی هستند که با گذر جریان از آن‌ها مقداری انرژی به صورت نور از آن‌ها ساطع می‌شود.

در واقع افزایش جمعیت جهان و مصرف زیاد انرژی در لامپ‌های معمولی یا همان لامپ‌های رشته‌ای و همچنین افزایش حجم تولید گازهای گلخانه‌ای ناشی از آن عواملی بودند که جای لامپ‌های ال‌ای‌دی را در صنایع مختلف جهان باز کردند.
اکنون لامپ های ال‌ای‌دی با سپری کردن سیر تحول از ارکان اصلی خانه‌های هوشمند هستند و به نظر می‌رسد روند روبه پیشرفت آن‌ها در صنایع سبب می‌شود تا این کالای کم حجم جای بسیاری دیگر از انواع لامپ‌های نوری بگیرد.
براساس تحقیقات موسسه تحقیقاتی ˈنویگنتˈ آمریکا تا سال ۲۰۲۳ میلادی مصرف لامپ‌های LED در جهان فراگیری بسیاری زیادی پیدا خواهد کرد.

آیا لامپ‌های LED سرطان زاست؟
محققان می‌گویند: علت اصلی سرطان‌زا بودن هر منبع نوری ناشی از قرار گرفتن در معرض تابش اشعه فرابنفش و مواد شیمیایی خطرناک به کار رفته درون آن است.
به گزارش مجله علمی ساینتیفیک امریکن (scientific American)، با توجه به اینکه لامپ‌های ال‌ای‌دی از جیوه استفاده نمی‌کنند در زمره منابع نوری سبز محسوب می‌شود. از طرفی به دلیل بازده بالا در انتشار نور و میزان کم مصرف انرژی قابل رقابت با انواع دیگر لامپ‌های کم مصرف هستند.
البته تهدیدات این لامپ ها مورد توجه سایر مراکز تحقیقاتی قرار گرفت.

نتایج یک مطالعه که در مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست آمریکا منتشر شده ،حاکی از آن است که این نوع لامپ حاوی مواد سمی از جمله ˈسربˈ، ˈآرسنیکˈ است.
این تحقیق در دانشگاه کالیفرنیا (UC) انجام شد و طی آن آزمایش‌هایی بر روی لامپ‌های ال‌ای‌دی چراغ‌های تزئینی، چراغ‌های راهنمایی و چراغ‌های ترمز خودروها انجام شد.
نتایج این تحقیق این گونه گزارش شد که لامپ‌های ال‌ای‌دی قرمز رنگ با شدت کم، هشت برابر سرب بیشتر نسبت به انواع دیگر این لامپ‌ها دارند.

طبق این گزارش، لامپ ال‌ای‌دی سفید حاوی حداقل این میزان سرب است.
همچنین نیکل از دیگر فلزات سنگین به کار رفته در لامپ‌های ال‌ای‌دی است که باعث ایجاد واکنش‌های حساسیت‌زا در یک پنجم از افراد جامعه می‌شود.
مس از دیگر فلزات سنگینی است که در ساخت این نوع لامپ‌ها استفاده می‌شود که به عنوان یک تهدید مهم زیست محیطی محسوب می‌شود زیرا اگر این فلز از بقایای لامپ‌ها ال‌ای‌دی وارد رودخانه‌ها و دریاچه‌ها شود، مسمومیت آبزیان را به دنبال دارد.

ال‌ای‌دی زباله‌ای خطرناک/ لامپ شکسته با دستکش جمع شود
محققان می‌گویند: در حالی که شکستن و یا بازکردن یک لامپ ال‌ای‌دی و تنفس دود و بخارات ناشی از آن باعث بروز سرطان نمی‌شود اما مواد سمی موجود در آن باعث بروز بیماری‌های مهمی در بدن می‌شود. از این رو اگر یک لامپ ال‌ای‌دی در خانه شکست باید در زمره زباله‌های خطرناک محسوب شود و برای تمیز کردن آن از دستکش استفاده شود.
تمیزکردن زباله‌های ال‌ای‌دی هم اقدامی پر احتیاط است. برای جمع آوری زباله‌های ال‌ای‌دی‌های چراغ‌های راهنمایی و رانندگی که در آن‌ها از لامپ‌های قرمز رنگ استفاده شده باید از لباس خاص محافظ استفاده شود.
همچنین کارشناسان زیست محیط دانشگاه کالیفرنیا آمریکا می‌گویند: باید توجه داشت که این نوع لامپ‌ها باید به عنوان زباله جداگانه دفن شوند.
این محققان توصیه می‌کنند: سازندگان این نوع لامپ‌ها می‌توانند با کاهش غلظت فلزات سنگین در این نوع محصولات سلامت هرچه بیشتر این نوع لامپ‌ها را افزایش دهند.

داخل لامپ‌های LED چیست؟
لامپ ال‌ای‌دی یا ˈدیودهای ساطع کننده نورˈ از یک حباب با دو سر پلاستیکی تشکیل شده است.
طبق گزارش فنی گاردین، تولید نور در لامپ‌های ال‌ای‌دی هنگامی رخ می‌دهد که الکترون‌های داخل دیودها انرژی را در شکلی از نور ساطع می‌کنند. این نوع منابع انرژی تا ۸۵ درصد نسبت به انواع دیگر لامپ‌های نوری مرسوم و تا ۱۰ درصد نسبت به لامپ‌های فلورسنت برق کمتری مصرف می‌کنند.

لامپ‌های ال‌ای‌دی روشنایی خانه‌های هوشمند
اکنون این لامپ‌ها به عنوان یکی از ابزار مهم خانه‌های هوشمند مورد استفاده عمومی پیدا کرده است به گونه‌ای که کاربران با سوئیچ کردن بر روی لامپ‌های ال‌ای‌دی بی سیم می‌توانند از طریق تلفن‌های همراه و یا کامپیوترهای خود روشن و خاموش بودن آن‌ها را کنترل کنند.
اگرچه این امر مقرون به صرفه است اما خطر هک شدن و رویارویی با هکران را نیز به دنبال دارد. البته این خطر در کمین هر دستگاه متصل به اینترنت نیز هست.

ویژگی‌های لامپ‌های ال‌ای‌دی
کارشناسان می‌گویند طول عمر، بازده نوری بالا، تنظیم شدت نور، تنظیم زاویه تابش، جریان راه اندازی از جمله مزایای استفاده از لامپ‌های روشنایی ال‌ای‌دی است.
این لامپ ها در دمای منفی ۴۰ درجه تا مثبت ۸۵ درجه سانتی گراد قابل استفاده‌اند و به این ترتیب این نوع لامپ‌ها در هر فصلی در کره خاکی قابل استفاده است.

حشرات از نور ال‌ای‌دی گریزان
در لامپ‌های قدیمی بعد از گرد و غبار، آلودگی ناشی از تجمع حشرات مهمترین عامل کاهش نور محسوب می‌شود و همین امر سبب کاهش شدید بازده نور است. از این رو لامپ‌ها باید هر از چندگاهی تمیز شوند، اما لامپ‌های ال‌ای‌دی نه تنها حشرات را جذب نمی‌کنند بلکه آن‌ها را پراکنده می‌کنند.
طبق این گزارش، اگرچه این لامپ‌ها دارای معایب زیست محیطی متعددی است اما از نظر کیفیت نور، میزان مصرف انرژی و اثرات زیست محیطی در مقایسه با لامپ‌های فلورسنت فشرده دارای مواد سمی کمتری است

ایرنا