تشخیص عسل‌ طبیعی و مرغوب

متخصصان گیاهان دارویی و طب سنتی، معتقدند تشخیص عسل طبیعی از انواع تقلبی آن کار چندان ساده‌ای نیست و افراد عادی نمی‌توانند به‌سادگی به این تشخیص برسند…آنها می‌گویند شفاف یا کدر بودن عسل، می‌تواند ناشی از وجود گرده گیاهان یا حتی تکه‌های ریز موم در آن باشد و ربطی به مرغوبیت این محصول ندارد. گران یا ارزان بودن عسل‌های مختلف هم ربط چندانی به اصل یا تقلبی بودنشان ندارد و ممکن است علت آن هزینه‌های نگهداری کندوهای عسل در شرایط و مکان‌های مختلف باشد.

در یک کلام اینکه اگر بخواهیم از اصل یا تقلبی بودن عسل اطمینان کاملی داشته باشیم، باید آن را در محیط آزمایشگاهی از طریق تجزیه و شناسایی قندها و ترکیب‌های خاص موجود در این محصول، آزمایش و بررسی کنیم بنابراین تشخیص و تفکیک عسل‌های اصل از انواع تقلبی‌شان کار چندان ساده‌ای نیست، اما در این مقاله، به نکته‌هایی در مورد عسل‌های مرغوب اشاره می‌کنیم تا شاید بتوانیم خرید را برای شما آسان‌تر کنیم.

طعم
معمولا طعم عسل‌های مختلف، با توجه به شهد گل و گیاهی که زنبورها از آن تغذیه می‌کنند، فرق می‌کند. متاسفانه این روزها دیگر نمی‌توان اطمینان چندانی به حرف فروشنده‌ها داشت و فقط به‌خاطر طعم منحصر به فرد نوعی عسل، آن را مرغوب و باکیفیت دانست. چون افزودن اسانس‌های گیاهی به عسل‌هایی که زنبور آنها با شکر تغذیه شده است، بسیار رواج دارد.

ضمن اینکه بسیاری از تولیدکنندگان عسل، می‌توانند کمی آب و شکر هم با عسل طبیعی مخلوط کنند و با افزودن کمی اسانس،‌ طعم دلپذیری به محصول نهایی بدهند. بهترین توصیه‌ای که می‌توان برای خرید عسل داشت، این است که در صورت امکان، آن را از زنبوردارهای آشنایی بخرید که مطمئن هستید جنس اصل و مرغوب به شما می‌دهند. بد نیست این را هم بدانید که شیرینی عسل‌های حاوی شکر در دهان، بیشتر شبیه به شیرینی ملایم قند و شکر است و شیرینی عسل‌های طبیعی و گیاهی، حس پرکنندگی بیشتری در دهان ایجاد می‌کند و کمی هم ته گلو را می‌سوزاند.

رنگ
اگر دقت کرده باشید، عسل‌های مختلف رنگ‌های متفاوتی دارند؛ از زرد روشن گرفته تا قهوه‌ای تیره. برخی افراد ادعا می‌کنند هرچه عسل روشن‌تر باشد، بهتر است و برخی دیگر معتقدند عسل‌های تیره‌رنگ، کیفیت بالاتری دارند. در صورتی که رنگ عسل به هیچ‌وجه نمی‌تواند نشانه اصل و مرغوب بودن آن باشد. رنگ عسل هم ناشی از نوع شهد گلی است که زنبورها از آن تغذیه می‌کنند. البته‌ زنبورهایی که با شکر تغذیه می‌شوند، عسل روشن‌تری تولید می‌کنند.

البته برخی از تولیدکننده‌ها، به این محصولات هم رنگ‌های خوراکی مانند کارامل اضافه می‌کنند تا ظاهر تیره‌تری پیدا کند. در هر صورت، بهتر است عسلی که می‌خرید، چه تیره و چه روشن، شفاف و فاقد هرگونه ذرات کدر و معلق باشد. عسل‌های کدری که حاوی گرده گیاهان هستند، نه‌تنها خاصیت دارویی چندان فوق‌العاده‌ای ندارند بلکه می‌توانند زمینه ایجاد حساسیت‌های مختلف را هم برای مصرف‌کننده فراهم کنند. هرچند که رنگ و غلظت عسل نمی‌تواند نشانه اصل بودن آن باشد، اما اگر شما جزو طرفداران این محصول بسیار پرخاصیت باشید، تاحدی می‌توانید از روی طعم و حس پرکنندگی خاصی که عسل طبیعی به شما می‌دهد، متوجه کیفیت و مرغوبیت آن شوید.

قیمت
کم و زیاد بودن قیمت عسل‌های مختلف نمی‌تواند ملاک دقیقی برای تعیین کیفیت محصول باشد اما معمولا نمی‌توان به ترکیب و کیفیت عسل‌هایی که با قیمت‌های بسیار پایین و به نام عسل محلی در برخی جاده‌های کشور به‌فروش می‌رسند، اطمینان کرد و به احتمال زیاد، این عسل‌ها محصولاتی تقلبی و صنعتی هستند. معمولا قیمت هر کیلوگرم عسل‌ طبیعی، بالای ۱۰ هزار تومان است.

شکرک
خیلی‌ها فکر می‌کنند شکرک زدن عسل، نشانه تقلبی و بی‌کیفیت بودن آن است، در صورتی که امکان شکرک زدن عسل‌های طبیعی هم وجود دارد. به‌طورکلی، عوامل مختلفی مانند سرما، رطوبت، میزان گلوکز موجود در عسل، بقایای موم موجود در محصول یا حتی گرده‌های گیاهانی که در عسل صاف‌شده باقی می‌مانند، می‌توانند بعد از مدتی باعث شکرک زدن عسل بشوند. پس تعیین کیفیت و اصل بودن عسل از روی شکرک زدن یا نزدن آن، کار علمی و درستی نیست اما معمولا عسل طبیعی، در آب سرد به راحتی حل نمی‌شود و در دمای زیر ۵ درجه و بالای ۲۵ درجه سانتی‌گراد، بلورهای شکر روی آن به‌وجود می‌آید

دکتر منصور ریسمانچیان – پزشک عمومی

زیبــاشــودات کام

زیبـ