مراقبت از خود در معاشرت‌های نوروزی

دید ‌و‌ بازدید و خصوصا دید و بازدید‌های نوروزی از جمله‌ رسوم خوب و قدیمی ایرانیان است. اما همه‌ افراد خانواده و خصوصا مادر یک خانواده باید مراقب باشد که دید‌ و ‌بازدید نوروزی تبدیل به راه و روشی برای ناراحتی، دلخوری و خصوصا از دست دادن انرژی افراد خانواده و خود او نشود. همه‌ ما،‌ در زندگی نسبت به بستگان و اطرافیان خود مسئولیت‌هایی داریم. مادر، پدر، همسر، فرزندان، خواهر و برادر، فامیل، همسایه و… طبیعی است که نسبت به خواسته‌های این افراد بی‌تفاوت نیستیم و لازم است با آنها معاشرت کنیم یا حتی در برخی زمینه‌ها به آنها کمک کنیم. البته در اغلب موارد این کمک‌ها دوطرفه است و آنها نیز در قبال ما احساس مسئولیت دارند و به ما کمک می‌‌کنند.غیر از این افراد، افراد دیگری نیز در پیرامون ما هستند. که خواهی‌ نخواهی انرژی زیادی از ما می‌‌گیرند و ما برای نگه داشتن این‌ها در زندگی‌مان به ناچار انرژی زیادی مصرف می‌‌کنیم. سوال اینجاست که آیا مصرف انرژی زیاد برای نگه داشتن افرادی که زندگی و سرنوشت‌شان از ما جداست و به نوعی می‌توان گفت که هم‌سنخ ما نیستند کار بجایی هست یا نه؟ و آیا با نزدیک شدن به این افراد، به خودمان یا به آنها کمکی کرده‌ایم یا خیر؟

متأسفانه آمار نشان می‌دهد معاشرت با افرادی که از ما انرژی بیش از اندازه می‌‌گیرند نه تنها فایده‌ای ندارد بلکه زیان‌های روانی و جسمانی برای طرفین به‌جا می‌‌گذارند. چون همانطور که می‌‌دانید انرژی انسان محدود است. این انرژی محدود باید صرف کارهای زیادی در زندگی شود. تحصیل، اشتغال، کسب درآمد، کارهای شخصی، بزرگ کردن فرزندان، نگهداری ومراقبت از والدین، رسیدگی به دوستان و نزدیکان و از همه مهم‌تر انجام وظایفی که در مقابل خداوند بر عهده‌‌ ما گذاشته شده است. اگر این انرژی صرف انجام کارهای بیهوده شود اصطلاحاً دچار کاهش انرژی می‌‌شویم. درست مانند یک کپسول بزرگ اکسیژن که چند سوراخ ریز و درشت در بدنه‌‌ی آن ایجاد شده باشد. در این صورت اگر اکسیژن این کپسول در لوله جاری شود مقداری از آن از سوراخ‌ها به بیرون تراوش کرده و شدت اکسیژن نهایی، کاهش پیدا می‌‌کند.

به همین ترتیب انرژی انسان هم اگر صرف کارها یا افرادی شود که کارها و افراد اصلی زندگی ما نیستند، دچار کمبود انرژی می‌‌شویم و ناگهان می‌‌بینیم انرژی‌مان بشدت کاهش پیدا کرده، کم حوصله و بیحال و حتی افسرده شده‌ایم، از جمع و از معاشرت با دیگران احساس کسالت می‌‌کنیم و انرژی انجام کارهای عادی‌مان را هم نداریم. اما متوجه نیستیم مشکل از کجاست و علت آنرا به خستگی، کار زیاد، نداشتن تفریح و مشابه این‌ها نسبت می‌‌دهیم و متوجه نیستیم انرژی‌مان دارد به هدر می‌‌رود. متاسفانه برخی از افراد هم هستند که نه تنها انرژی ما را هدر می‌‌دهند بلکه درست مانند این است که زهری مهلک به روح و روان ما تزریق می‌‌کنند و طبعا این زهر، روح و روان‌مان را آلوده می‌‌کنند و خود این آلودگی هم به کرختی و سنگینی بیشتر منجر می‌‌شود و این چرخه‌ منفی همچنان ادامه می‌‌یابد. سنگینی، کرختی، بی‌انرژی بودن و در نهایت سمی شدن نتیجه معاشرت با افرادی است که خیلی پیش از این‌ها می‌‌بایست از بودن با آنها صرفنظر می‌‌کردیم.

اینک این سوال پیش می‌‌آید که با چنین افرادی چه باید کرد ؟
اولین قدم برای رهایی از این زهر مهلک این است که روابط خود و انواع رفتارهایی که آزارتان می‌دهند را فهرست کنید. دومین قدم هم تسلط بر روش‌های جواب دادن به این افراد است که مانع قربانی شدن شما در قبال رفتار زهرآگین آنها می‌شود. در اینجا پنج روش را برای خنثی نمودن سم‌های ارتباطی به شما پیشنهاد می‌کنیم. مطمئناً اگر شما هم روی این موضوع متمرکز شوید می‌توانید روش‌های خلاقانه‌ای را ابداع کنید.

افراد زهرآگین
وقتی با افراد زهرآگین ارتباط برقرار می‌‌کنیم معمولاً دچار احساساتی مانند عصبانیت، سردرگمی، ‌رنجش و مشابه اینها می‌شویم؛ احساساتی که سلامت ما را به خطر می‌اندازند. به همین دلیل این روابط را «روابط‌ زهرآگین» می‌‌نامیم. شما لازم است افراد و روابط زهرآگین را بشناسید و روش‌های مراقبت از خود در مقابل آنان را یاد بگیرید و به فرزندان خودتان هم بیاموزید. برای مثال برای بسیاری از ما پیش آمده که درست به این دلیل که نتوانسته‌ایم به برخی افراد مزاحم «نه» بگوییم، با وجود کار و مشغله زیاد، وقتمان را صرف این کرده‌ایم که صرفاً شنونده حرف‌های بی‌مورد و بی‌سروته یا تکراری دیگران باشیم. شنونده‌ای که در صورت لزوم فقط «بله» یا «نه» می‌گوید. بعد هم احتمالاً دچار یک سردرد شدید یا خفیف می‌‌شود!

توجه داشته باشید که این سردرد دقیقاً نشانه این است که در معرض یک ارتباط زهرآگین قرار گرفته‌اید. در واقع هر ارتباطی که انرژی شما را تحلیل ببرد، خسته و عصبانی‌تان کند یا احساس تحقیر‌ و یا سردرگمی‌ در شما به وجود بیاورد زهراگین محسوب می‌شود. اغلب اوقات ریشه سردردهای میگرنی، پرش‌های عصبی چشم، حساسیت‌های پوستی و اختلالات تغذیه، در روابط سمی‌ بلند‌‌مدت است. برخی از این روابط سمی‌ می‌تواند طرح‌ها، روابط، برنامه‌ها و حتی خوشبختی شما را خراب کند. وقتی کمی فکر کنید می‌‌توانید رد پای این مشکلات را در بسیاری از روابط‌تان دنبال کنید.

روش‌هایی برای خنثی کردن زهر روابط
روش اول برای خنثی کردن این سموم به شوخی برگزار کردن موضوع است. سعی کنید به جای از کوره در رفتن، به این دوست یا فامیل آزار دهنده بخندید. کار سختی است اما به امتحانش می‌ارزد.
روش دوم این است که آینه بشوید و عین رفتار طرف مقابل را به او نشان بدهید تا متوجه شود رفتارش چقدر غیر ‌منطقی است.
در بعضی مواقع هم روش سوم یعنی رویکردی ملایم‌تر و پرسش‌گر می‌تواند کارساز شود. می‌توانید خیلی ملایم راجع به علت رفتار طرف مقابل سؤال کنید.
روش چهارم مربوط به زمانی است که کسی نیش و کنایه می‌زند. در این موارد شاید تنها راه این است که از کوره به در روید!
روش پنجم به درد محیط‌های کاری می‌خورد‌ چون بعضی از تنش‌زاترین موقعیت‌ها در محیط کار اتفاق می‌افتد. در این موارد آگاه بودن از حق و حقوق، دفاع خوبی در برابر ‌روابط سمی ‌است.بهتر است نقش و وظایف قانونی خود را بدانید تا اگر کسی بخواهد چیزی را به شما تحمیل کند بتوانید به خوبی در برابرش اقدام کنید.

توجه داشته باشید که شما فقط و فقط می‌توانید خودتان را تغییر دهید نه دیگران را. به همین دلیل از کسی توقع نداشته باشید به خاطر شما در رفتار خود تغییری ایجاد کند. برای کم کردن و از بین بردن فشارهای ناشی از روابط زهرآگین، به تجدید نظر در واکنش‌های خود احتیاج دارید و به خود شما بستگی دارد که چقدر فشار را می‌خواهید جذب یا تحمل کنید. چقدر می‌‌خواهید انرژی هدر بدهید یا خود را قربانی روابط و آدم‌های سمی کنید. همه‌‌ ما در برابر حفظ انرژی خود مسئولیم. مسئولیم نیروی حیاتی خود را هدر ندهیم و از آن برای رسیدن به اهداف اصلی زندگی مان استفاده کنیم. نیروی حیات، نیروی زندگی است. نیرویی که باید صرف تحقق تمامیت وجود ما و رسیدن‌مان به آرزوها شود، آنرا در راه سمی کردن روح و روان‌تان به هدر ندهید. این روش‌ها را به همه‌ اعضای خانواده یاد بدهید و درباره‌ روابط زهرآگین با آنها گفتگو کنید و راه مراقبت از خود را به آنها بیاموزید. متاسفانه اکثر ما در این زمینه آموزشی دریافت نکرده‌ایم و حتی حواسمان نیست که کدام رابطه می‌‌تواند برایمان مضر باشد وگرنه در طول زندگی گرفتار بسیاری از ارتباطات مخرب نمی‌شدیم. بیاید از همین امروز شروع کنیم.

رکسانا خوشابی کارشناس ارشد مشاوره

زیبــاشــو دات کام