[mali joon]

مواد غذايي حاوي ويتامين E، C، D، کاروتئويدها و سلنيم آنتي‌اکسيدان هستند و مي‌توانند سموم ناشي از آلودگي هوا را از بدن خارج کنند. اين مواد در شير، زرده تخم‌مرغ، روغن‌هاي گياهي، جوانه گندم، سبزيجات پهن‌برگ، کلم بروکلي، اسفناج، کاهو و زردآلو وجود دارد.

هنگامي که هيدروکربنهاي ناشي از سوختن ناقص مواد سوختي در هوا پخش شوند اصطلاحاً مي گويند هوا آلوده است. از سوختن موادي چون بنزين و گازوئيل فلزات سنگين مثل سرب که سرطانزاست در هوا منتشر مي‌شوند.

قرمز شدن چشمها، سرفه و احساس تنگي نفس از علائم شايع در زمان افزايش سطح آلودگي هوا است. از

عوارض آلودگي شديد هوا نمي توان در امان ماند اما با تدابيري مي توان اثرات آن را کم کرد.

مهمترين مواد آلوده کننده هوا شامل مونوکسيد کربن، دي اکسيد گوگرد، اکسيدهاي نيتروژن دار ،هيدروکربن‌هاي سوخته نشده،ذرات ريز معلق،برميد سرب، ساير ترکيبات سربي و... است.

برخي افراد و گروه هاي سني مانند کودکان، سالمندان، مادران باردار و مبتلايان به بيماري هاي قلبي و ريوي بيش از سايرين از آلودگي هوا آسيب مي بينند و بايد در چنين شرايطي اخطارهاي لازم به اين گروه ها داده شود.

مطالعه انجام شده در نشريه معتبر Epidemiology نشان داده که افراد مبتلا به ديابت ۲ برابر افراد ديگر در معرض مشکلات قلبي ناشي از آلودگي هوا قرار دارند. از طرفي افراد بالاي 75 سال به شدت در معرض آسيب هاي قلبي عروقي هستند.

کودکان نيز از گروههاي مهم در خطرند و قرار گرفتن در هواي مملو از دي اکسيد گوگرد و دي اکسيد نيتروژن موجب افزايش 300 درصدي بروز علايم مزمن تنفسي در ميان آنان خواهد شد.

مطالعه‌اي که بر روي ۴ هزار کودک در هلند براي بررسي اثر آلودگي هواي ناشي از ترافيک بر ميزان ابتلا به آسم و ديگر مشکلات تنفسي و عفونت انجام شده نشان داده که کودکان دو ساله در معرض سطوح بالاتري از آلاينده هاي هوا،به احتمال زياد از خس خس، عفونت گوش، بيني، گلو، و آنفلوانزا سرماخوردگي جدي رنج مي‌برند.

اگر چه سيستم دفاعي بدن سلولها را از آسيب هاي بيروني محافظت مي کند، اما آلودگي هاي محيطي باعث تضعيف بدن و در نتيجه تخريب ساختمان و عملکرد سلول هاي بدن توسط راديکال هاي آزاد مي شود. در مقابل آنتي اکسيدان ها مولکول هايي هستند که جلوي عمل راديکال هاي آزاد را گرفته و مانع از تخريب سلول هاي حياتي بدن خواهند شد. يکي از دلايل ايجاد راديکال‌هاي آزاد در بدن، ورود هواي آلوده به ريه‌هاست.

آنتي‌اکسيدان‌ها با اتصال به راديکال‌هاي آزاد موجب خنثي‌شدن آنها مي شوند.
در مورد نقش تغذيه در کاهش عوارض ناشي از آلودگي هوا، تحقيقات زيادي در ايران انجام نشده اما مي توان بر مبناي مطالعات محدود داخلي و تحقيقات انجام شده در ديگر جوامع نشان داد که با تغذيه سالم و هوشمندانه مي شود به ميزان زيادي جلوي عوارض ناشي از آلودگي را گرفت.

منابع غذايي آنتي اکسيداني عبارتند از ويتامين هاي C , E ،کاروتنوئيدها، ، سلنيوم و پلي فنول ها . براي کم شدن مضرات آلودگي هوا مصرف غذاهايي شامل ويتامين E و ويتامين D پيشنهاد مي‌ شود.

ويتامين E در روغن‌هاي گياهي، گردو، بادام، زيتون، جوانه گندم، جگر و سبزيجات داراي برگ سبز و پهن برگ‌ مانند کلم بروکلي، اسفناج و کاهو موجود است. اين ويتامين از قلب و مغز در برابر آلاينده ها محافظت کرده، از ابتلا به سرطان به ميزان زيادي جلوگيري مي کند و ايمني بدن را هم افزايش مي دهد.

ويتامين D هم در شير، کره و زرده تخم‌مرغ وجود دارد. شير سرشار از فسفر و منيزيم است و بدن را در مقابل مسموميت ناشي از قرارگرفتن در معرض آلاينده‌ها مصون مي سازد. مصرف لبنيات پروبيوتيک تأثير به مراتب بيشتري دارد.

علاوه بر اين، در شرايط آلودگي هوا مصرف غذاهايي که حاوي آنتي‌اکسيدان‌هاي سلنيوم و بتاکاروتن اند توصيه مي گردد. سبزيجاتي مثل اسفناج، کلم، کدو تنبل، طالبي، انبه، فلفل، و زردآلو حاوي بتاکاروتن هستند. سلنيوم را هم مي‌توان در نان و غلات سبوس‌دار و غذاهاي دريايي يافت.

همچنين ويتامين C آنتي اکسيدان ديگري است که مي‌تواند به دفع سربي که با هواي آلوده وارد بدن ما شده کمک کند که از منابع آن مي توان به انواع مرکبات، کلم ها، طالبي و خربزه، فلفل دلمه اي، اسفناج، سيب زميني و شلغم اشاره کرد. نهايتاً نوشيدن آب کافي, عدم مصرف فست فود ها و نمک نيز فراموش نشود.